Kolompia
(es) Colombia  | |||||
| Sukuwa'ipa | Mma mülo'u, mma kanüliasü, Kakuwa'ipasü sümüiwa'a otta oumainpa'a | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Epònim | Cristóbal Colón (es)  | ||||
| Shi'ipa | América Latina (es) Hispanoamérica (es) Ameerika Uuchimüin Iberoamérica (es) | ||||
| Jalapünaasü yaa | |||||
| Shiyaawatia mmakalü | Ameerika Uuchimüin | ||||
| Ayaawatia sünülia tü mmapa'akalü | Kolompia | ||||
| |||||
| Oumainpa'a pejeka sünain | Ekuwatoorü Panamaa Peruu Wenesuweera Wurasiirü Nikaraawa | ||||
| Dades i xifres | |||||
| Altitud | 223 m | ||||
| Punto más bajo (es) | océano Pacífico (es) (0 m ) | ||||
| Punto más alto (es) | Pico Cristóbal Colón (es) (5775 m ) | ||||
| Superficie (es) | 1 141 748 km² | ||||
| Actividad (es) | |||||
| Creació | 1810 | ||||
| Premis | país del año según The Economist (es) (24 Tisiempüre 2016) | ||||
| Walekerü shiyaawatia | gov.co | ||||
.svg)
Mmakat Kolompia (alijunaiki: República de Colombia) shia wane mma saa'uje Ameerika eein sotpa'a palaaka kariwe, kot'tusu sulu'u supüshua'a Mmakat saainjuin Kolomwia, eein outkajain sütchin otta eere alu'uwataanüin sukuaippa mmakat jia alijunapiapa'a Wokotaa eein antirain wayuu siia alijuna; sumioüshe mmakat shia 2.070.408 Km2 sa'ata sakasü Mma shia 1.141.748 km2, otta müsia shi'ipaje 928.660 km2 sunainjesü wuinka. Sa'ato'üje sunainje mmakat antirasü sumaa Nikaraawa siia Wenesueela.
Wuimpeje antirasü sumaa Wenesueela siia Wurasiirü, chaa uucheje sumaa Peruu siia Ekuwatoorü otta wopujee antirasü sumaa Panamaa; antiraka sumaa sakaa wuinka shiia Panamaa, Koosüta Riika, Ontuura, Jamaika, Aitii, Mma Mulo'usu Tominikaana siia Wenesueela.
Kolompia káamanasü piama palaairúa wopumüin sumaa wuinka Oceano Pacifico siia chejerúu sumaa Palaa Caribe; Kolomwia shiia pienchipü mmakat kamanakat mioü maá yaa Ameerika Uuchimüin, kepiakaa sulü shiia 46 miyon (Pienchii Shiki sumaa aipirua miyon), shiia apünuinsuka suchikeje Wurasiirü siia Meejiko sunain mainma kepiaka sulü. Chaa Kolomwia ees 32 Apünuin Shiki sumaa piama mma'ipa (32 Departamentos), siia mmakat mioü Bogota ein outkajusu sutchen Kolomwia, tü mma'ipa ees alüwatakaa so'ü, achajanushi alatapaa pienchi juyaa. Tü miüska mma'ipa shiia Barranquilla, Cartagena, Santa Marta, Tunja, Cúcuta, Popayán, Buenaventura, Medellín, Turbo siia Tumaco. Suu'main Kusinaa chaa Kolomwia antusu sunain 30.845.231 hab, tuirúa shiia mioüska Amazonas, El Cauca, La Guajira, Guaviare, Vaupés siia waneirú. Kolomwia arajunashatasu kajamüin shiia atpajaka kepein, karwoon, kakuna, siika.
Suchukuwaje Mma'ipakat sulü Kolomwia
[anaataa | anaatawaa suurala]Sulü Mmakat Kolomwia ees 32 (Apünüin shiiki sumaa piama) mma'ipakat, wanee outkapüle mma jee tü shiia alijunapiapa'a Wokotaa. Tü mma'ipakat alüwatasu so'ü sukuwaitpaa shimiwa, ees Kontitusionka Mma'ipakatpüle sumana.
Vietnam
[anaataa | anaatawaa suurala]| Sunulia Mma'ipakat | Alijunapiapa'a | Sunulia | Alijunapiapa'a |
|---|---|---|---|
| Amasoona | Letiisia | Antiookia | Meteyiin |
| Araaukat | Araaukat | Atülaantika | Parankiiya |
| Woliiwat | Kattajeena | Woyakaat | Tuunüjat |
| Kaalütaa | Manisaale | Kaketaa | Püloreensia |
| Kasanaare | Yopaalü | Kaau'kaa | Popayaan |
| Sesaarü | Wayetupaarü | Chokoo | Kipütoo |
| Koorütowat | Monteriia | Kuntinamaatka | Wokotaa |
| Kuwainiia | Puetta Iniirita | Kuwawiaare | San Josee chaa Kuwawiaare |
| Wuiila | Neeiwa | Wajiira | Süchimma |
| Makütaleena | Santa Matta | Meeta | Wiyawiseensia |
| Nariiña | San Juaan chaa Pasta | Santanteerü Palaamüin | Kuukutat |
| Putumaaya | Mokooa | Kintiia | Arümeenia |
| Risaraalüta | Pereeirat | San Antüreesü jee Pürowiteensia | San Antüreesü |
| Santanteerü | Wukaramaanka | Suuküree | Sinseleeja |
| Toliima | Iwakeet | Wayee jünain Kaau'kaa | Kaali |
| Waupeesü | Mituu | Wichaata | Puetta Kareeña |
Suchikeje Kolomwia:
- Ein outkawa Mmakat: Wokota
- Sunülia: Mmakat Kolomwia (República de Colombia)
- Anüiki: Alijunaiki
- Densidad: 41 hab/km²
- Jeraan kepiaka sulü: 46 Millones de Habitantes (Pienchii Shiki sumaa aipirua Miyon)
- Sütnetshe: Peesü kolompiaje'ewolu
- Malüwataausalüirua Internet: CO.