Panteera Wayuu

Panteera Wayuu.

Shiyakua Wajiira.

Panteera Wayuu (alijunaiki: Bandera Wayuu) shiia yootaka so'ü tü panteera sumüin Wayuu, chii yoótushikai palajanaá so'ü makaá niia chií eiküikai sukuwaitpaa Wayuu Elimenes Zambrano Sapuana chaá Aleemasain-Manaure so'ü mma Wajiira (Kolomwia), sunain palajanaá sukalia "Ouutkajawaa so'ü Wakuwaitpaa" chaa kai 14 Eneroulü so'ü juyaa 2012. Tü Panteeraka ajuitüsu suchikeje yoóta 10 Juyaa (Po'loo Juyaa), suchikeje asakirá tü laa'ülaayuko, Wayuuirüa eke ein chaa Wajiira Wenesueela siia Kolomwia; antunusú anain sukuwaitpaa tü Panteera Wayuu.

Tü makaá shiia supüla atijaánüinjatu jamüin sukuwaitpaa Wayuu chaa wattapüna Nnojotsu sutijain Wayuu supüshuwale kajamüin chooüjasu yoóta sumaá Wayuu ee wattain, waraitusu sumaá Panteeraka chaa Wajiira, akujunusú sunüiki chaa wattapüna Weneesuela siia Kolomwia.

Müsuu Sukuwaitpaa shiakuwaa Panteeraka Wayuu

1. Tü Ishosukaa: Shiia tü shiakuwaa sain Wayuu, shiia ein akujuin sunüiki tü laa'ülaayuú sumaiwa. Tü makaá pejesü sunain Ipaa muloüsuka (Isho'ui), sushaka wayuu (Isha-Sangre), (Isho'upunaajana-Muerte sangrienta) Shiia awalaja so'ü pasalaa ein ouktaa, (Pasalaa-Venganza) Shiia ein ajuyajunüin nüiki toolo so'ü nainjala sumüin apüshika, (Kuluulu Ishosü-Tela Roja) Shiia supüla asürutna wayuu so'ü ayulee siia lapüt, (Pali'isa-Piedra Medicinal) Shiia wanne Ipaa anasu supüla ayulee. Tu shoko kapülashatasu sumüin Wayuu kajamüin jayaasu sunain sapüshuwale kassa so'ü einushi, suii, susu, asapatshe, ashen siia eke ein.
2. Wuit'toulü: Shiia shiakuwaa yosukoo, suchoinñu Mma, asotusu so'ü mmakat chaa Wajiira ein jain kaika, siia niakua toolo ee ayatain su'úpüna kaikai ee kepian Wajiira so'ü maáka ein nupüshi. Tü wuitusuka eesü sunain susu, suii siia eke ein.
3. Maloükat: Shiia shiakuwaa Kaikai (Sol), shiia anawaka so'ü Wayuu ee ain apüla tü wayuukalirú antaka sumana, shiia washiraka chaa Wajiira siia sutchen kaikai so'ü maáka.
4. Tü wunu'ouli: Sunain susuko shiupüna eesü wanne musuu sain wanne kaikai, tia'á shiia shiakuwaa Sumioüshe Mmaka chaa Wajiira (Grandeza de la Madre Tierra) siia chií Ma'leiwa akumujaikai supüshuwale eke ein so'ü mmakat. Sumüin Wayuu tü Mma shiia jietka Wayuu.
5. Tü shi'iruku Wayuu (Los Clanes Wayuu): Shiia shiawatie wayuu so'ü mmakat, ein nushajain ma'leiwa sakuwaitpaa wayuu kajamüin wayuukalirua kot'tusu sutuma tü makaá sumaa supüshi. Tü makaá akirajasu alijuna ee atijein jamüin sukuwaitpaa wayuu. Tü shi'iruku Wayuu uchií sumaiwa sutuma tü eesü wayuu ee sapain sushajuin so'ü Kanasü, sukuentajuin suchikeje sumaiwa, siia shiakuwaa Juyaa.