Aliuuka
Aliuuka (alijunaiki: tarde) shia tü süyaawaseka tü ka'ikaa wanaa sümaa o'unuin nuwarala ka'i süpülapünaa nüntüin chi kashikai.[1]
Aliuuka sümüin wayuu[anaataa | anaatawaa suurala]
Na wayuukana akotchajiraashi nepialu süpülapünaa nu'unuin nuwarala chi ka'i jo müsia suulia ma'wain naya sa'aka piyuushi müleka nnojorülee kashikai. Wanaa sümaa sükojojoon piyuushika, na wayuukana a'lakaajashi neküin jo eesü süpüla nasüin ne'e uujolu süpüla neisalain süpüla atunkaa.
Aliuukapüna arüleejünüsü na mürütkana sulu'umüin nakulaatshe suulia machikin naya sainküinpünaa mmakalü, jo, eeshi wayuu eekai na'liichajüin namünüin makatka pa'a, anneerü jo ka'ula shiale eein.
Na wayuukana namaiwa eisalaashi yaaulerü süchiki nu'unuin nuwarala chi ka'ikai süka jamüin atamaainjana naya eeiwa aika.
Aapajaa kuwenta aipa'awai[anaataa | anaatawaa suurala]
Wane wayuu numaiwa akuwentajapü'üshi süchikuu kasa sümüin nuchonyuu, nüsiipünuu jo müsia sümüin nüikeyuu müleka eera nüma'ana, sünain tia aapajaaka kache'eshii na tepichikana sutuma anashaatain tü nüküjaka achiki chi wayuukai. Na jutkatüshiikana asitnushii uujolu, ookotuushi jo jero'o, mapa natunkeepa, o'unushin naya sünain noula.