Wüirü
Wüirü (alijunaiki: auyama, calabaza, Cucurbita maxima) es una planta de tallos flexibles y trepadores. Tiene hojas de gran tamaño y nervaduras bien marcadas; presenta abundante vellos en hojas y tallo. Las flores son amarillas o anaranjadas, de pétalos carnosos. El fruto es una baya grande, con gran variación de formas; puede ser alargado o esférico, de color verde oscuro a naranja intenso, pasando por una escala de colores amarillentos. La pulpa es de color amarillo-anaranjado, densa, de textura firme y de sabor dulce. Su aroma es característico a su fruto, particularmente llamativo por lo cual se lo utiliza en la cocina.
Wüirü ( alijunaiki: auyama ,calabaza)
Tü wüitkaa wayatüsü tü süpanakaa akalawalawain tü sütünakaa aliikajaasu eepunalee ananuwain süpuleerua.
Miyo'uyuu süpana otta jayasu tü süsulakaa; koisu shiayaa sunain süpana otta sütünakii tü süsiikaa Miyo'uyuu sümaa maloukatalüin shia otta eesu eekai arüleechio'uin, tü süsiikaa kashulajusu süpana. Tü süchonkoo müsüka aliita eekai miyo'uin, waima sukuaipapala sou ; eesü supüla wüituin shia otta arüleechio'uin shia, waima suno'u sümaa maloukatalü sümaa arüleechio'u süno'u, ichesü otta püsiasu tü sheejuukoo ounusu süpüla ekaajunaa. Tü sü'ukaa anaajaanüsu wauyain atuma joutaleou suluu japüin saakaa paliisa suulia she'e. Apünajunusu piantua sou juyakaa, Su'utpünaa iiwa otta juyapü. Tü süukaa sawasu atumaa, eesü müleka maikimaalee shia otta wanee su'u kasaya'sa süpula emiaa. Tü wüitkaa ekünüsü ashuujuushin sumaa keesü otta a'yajaaüshisu shiayaa.