Shipi ayulee süpüla anaa
Shipi ayulee süpüla anaa (alijunaiki: Plantas curativas) Naa wayuukana aneeshi waneepia süka wunu'u eekei anain süpüla wane wanülü otta müsia süpüla pasiirüa.
Jukuwa'ipa wayuu jüpüla anaa
[anaataa | anaatawaa suurala]Tü juku'aipakat wayuu jüpüla anaa atüjaaneesü tü jünainkat otta jamaku'aipalin jia, jiasa yalejee yaa e'itaanüsü jipinaseinjatükat. Piama juku'aippa jüpüla ji'itanüin jipinase ma'aka ayuulii otta tü wanülü'ükat. Tü wanulü'ükat jiiyajüin wanee Ouutsü. Jupüla jiiyajüin eesü jü'lapüjaale jütüma jüseyuu.
Tü ayuuliikat eesü jüpüla jiiyajüin wane Ouutsü otta wayuu eekai julüjain jaa'in tü eiyajaakat. Tü ayuuliikat aapüsü jütüma a'yatawaa jüpüla ka'i, joutai otta juya. Juküaippa tüü
watta jaalii tüü jipinasekat wayuu, ashajünüinjatüka'a tü wunu'u anakalü jüpüla eiyajaa:
Choote
[anaataa | anaatawaa suurala]Tü chootekat anasü tü jüpanakat a'lakajuushin jüpüla oo'ojünaa jütüma wane wayuu eekai sarampioonain, anasü jüpüla e'ikawaa, tüü jüchonkat anasü jüpüla e'ishojia eküülü.
Aruwalo'u
[anaataa | anaatawaa suurala]Tü aruwalo'ukat anasü jüpüla atunkaa nümüin wayuu eekai nnojoleein atuinkeein, asünüsü apoolojuushin, anasü jüpüla shunui.
To'lopana- Kapooyo
[anaataa | anaatawaa suurala]Anasü tü jüpanakat to'loopona-kapooyo, a'yajünüsu jaa'ü jimecha siki jüpüla e'itaana jünain ourulaa. Anasü jira tü jüchonkat jüpüla kanapainyüü.
Samuttapai
[anaataa | anaatawaa suurala]Tü samuttapaikat anasü jüpüla shunui, a'lakajünüsü jümaa paneera, asünüsü apünüintua jüpüla ka'ika.
Maluwa
[anaataa | anaatawaa suurala]Wunu'u jemeta eejuu, anasü jüpula watta jaalii kasa, tü wunu'ukat otta tü jüpanakat oo'ojunüsü jütüma tepichi, ajapünaasü juulia o'uu.
Rülipü- Rülipi
[anaataa | anaatawaa suurala]Anasü tü jüpanakat süpüla yülaa, e'itaanüsü jaa'u tü jiipü yütsükat, tü jushulakat anasü jüpüla ishaa je jüpüla shunui.